Trong khi các loại phân bón hóa học mang đến nhiều tác hại cho đất trồng thì các loại phân bón hữu cơ ngày càng thân thiện với môi trường và được nhiều người ưa chuộng. Phân vi sinh là một trong số đó. Nó dễ dàng sử dụng, giúp đất giảm lượng phân bón hóa học và cung cấp nhiều dưỡng chất cho cây trồng. Cùng Defarm tìm hiểu về loại phân bón bảo vệ môi trường đất này nhé!
Nội dung bài viết
1. Phân Vi Sinh Là Gì?
Phân vi sinh hay còn có thể được gọi với cái tên khác là phân bón hữu cơ sinh học. Một sản phẩm được sản xuất từ một hoặc nhiều loại vi sinh vật có lợi trong môi trường. Trong quá trình sản xuất, phân bón sẽ được pha trộn và lên men cùng các vi sinh và nguyên liệu hữu cơ. Nhờ vậy mà vi khuẩn mầm bệnh gây hại tồn tại trong thành phần sẽ bị tiêu diệt hoàn toàn. Phân bón cũng chứa nhiều hàm lượng dinh dưỡng cung cấp cho cây trồng.
2. Đặc Điểm Và Phân Loại Phân Bón Vi Sinh
2.1. Đặc Điểm Của Phân Vi Sinh
- Phân vi sinh vật chứa vi sinh vật sống: Phân chứa nhiều chủng vi sinh vật có ích như vi khuẩn, nấm, xạ khuẩn,… Sau khi được bón vào đất, các vi sinh vật này sẽ hoạt động và tổng hợp các chất dinh dưỡng có lợi cho cây trồng.
- Mỗi loại phân chỉ thích hợp với một hoặc một nhóm cây trồng: Mỗi loại phân sẽ chứa các vi sinh vật và các hoạt chất khác nhau phù hợp với từng loại cây trồng. Tùy môi trường khác nhau mà tốc độ phân giải và thời gian sử dụng khác nhau.
- Bón phân vi sinh vật không làm hại đất: Phân bón vi sinh không gây ảnh hưởng xấu đến cây trồng, vật nuôi và con người. Các hoạt chất sinh học có khả năng phòng trừ sâu bệnh, cải tạo đất và nâng cao năng suất.
>>> Xem Thêm: Khám Phá Những Bí Mật Trong Phát Triển Nông Nghiệp Sạch Tại Farmstay
2.2. Phân Loại Phân Vi Sinh
Có rất nhiều loại phân bón vi sinh trên thị trường hiện nay. Tùy thuộc vào mục đích và nhu cầu sử dụng mà nó được chia ra làm các loại như sau:
Phân Bón Cố Định Đạm
Phân bón chứa các chủng vi sinh vật mà chúng có khả năng cố định Nitơ từ không khí và từ đó chuyển hóa thành chất chứa Nitơ cho đất và cây trồng. Điều này giúp giảm lượng phân đạm hóa học trong đất.
Phân Bón Phân Giải Lân
Phân bón chứa các chủng vi sinh vật có khả năng chuyển hóa, phân hóa các hợp chất khó tan trong đất cho cây dễ dàng sử dụng. Cây trồng có thể hấp thu và giúp nâng cao năng suất, tăng khả năng chống chịu với điều kiện thời tiết khắc nghiệt và sâu bệnh hại. Các chất khó phân giải thường chứa nhiều chất dinh dưỡng.
Phân Bón Phân Giải Chất Hữu Cơ
Phân bón chứa các chủng vi sinh vật phân giải cellulose cung cấp chất dinh dưỡng, tăng độ phì nhiêu, màu mỡ cho đất. Đất được cải thiện giúp cây trồng sinh trưởng và phát triển tốt hơn.
Phân Bón Kích Thích Tăng Trưởng Thực Vật
Phân bón chứa nhiều loại vi sinh vật có khả năng kích thích cây trồng phát triển tốt. Ngoài ra, chúng còn thúc đẩy quá trình tổng hợp các chất diễn ra nhanh hơn và kích thích điều hòa quá trình trao đổi chất.
Phân Phân Giải Silicat
Phân bón chứa nhiều loại vi sinh vật có khả năng hòa tan các khoáng chất có trong đất. Chúng giải phóng ra Kali, Silic cho cây trồng sử dụng.
>>> Xem Thêm: Nông Nghiệp Sinh Thái – Niềm Hy Vọng Cho Nền Nông Nghiệp Tương Lai
3. Công Dụng Của Phân Vi Sinh So Với Các Loại Phân Khác
Loại phân này có rất nhiều lợi ích. Không chỉ đối với cây trồng mà rộng hơn, nó còn giúp cải thiện đất và bảo vệ môi trường. Đây là lý do mà nó rất được ưa dùng. Cùng Defarm điểm qua những lợi ích tuyệt vời của loại phân này nhé!
3.1. Cải Tạo Đất Nhanh Chóng
Sự hoạt động của các loại vi sinh vật hỗ trợ cho quá trình cải tạo đất. Sản phẩm cung cấp hàm lượng dinh dưỡng cao, mang đến độ màu mỡ, phì nhiêu cho đất. Nó giúp duy trì độ phì nhiêu của đất, cung cấp một lượng lớn mùn và làm thức ăn cho hệ vi sinh vật, tiêu diệt hay ức chế các mầm bệnh tồn tại trong đất. Ngoài ra còn cung cấp một số chất kháng sinh kích thích khả năng miễn dịch của cây giúp hạn chế sâu bệnh hại.
3.2. Tạo Ra Chất Dinh Dưỡng Cho Đất
Các chất dinh dưỡng như các chất khoáng đa lượng, trung lượng và vi lượng được cung cấp bằng nhiều cách khác nhau. Đây là các chất rất quan trọng, không thể thiếu trong quá trình sinh trưởng và tạo ra năng suất của cây trồng.
3.3. Bảo Vệ Môi Trường
Vi sinh vật làm giảm lượng chất hóa học trong đất, tiêu diệt các thành phần độc hại. Chúng thúc đẩy hệ vi sinh vật đất hoạt động giúp phân giải những chất khó hấp thu thành chất dễ hấp thu, chuyển đổi nitơ trong không khí thành dạng cây trồng hấp thu được. Bên cạnh đó là sản sinh ra một số chất có tác dụng kích thích sự sinh trưởng của cây trồng. Ngoài ra còn phân hủy chất hữu cơ hay các độc tố trong đất chuyển hóa thành nguồn chất có lợi cho cây. Sử dụng phân hữu cơ giúp bảo vệ sức khỏe cho con người và các sinh vật tồn tại xung quanh.
3.4. Định Hướng Phát Triển Nông Nghiệp Hữu Cơ
Nhờ vào những lợi ích thiết thực đối với môi trường, phân hữu cơ vi sinh đang là định hướng phát triển nông nghiệp hữu cơ bền vững. Người nông dân có thể áp dụng các kỹ thuật công tác nông nghiệp tiên tiến, hiện đại, nâng cao năng suất cây trồng và phần nào tăng thêm thu nhập.
>>> Xem Thêm: Nuôi Trùn Quế Mang Lại Nhiều Lợi Ích Kép Cho Người Nông Dân
4. Cách Tự Ủ Phân Hữu Cơ Vi Sinh Bón Cho Cây Trồng Trong Farmstay
4.1. Tận Dụng Các Nguyên Liệu Cần Có Để Ủ Phân Trong Farmstay
Hoạt động nông nghiệp trong farmstay có các phế phẩm là nguyên liệu phục vụ cho việc ủ phân hữu cơ vi sinh. Nguyên liệu bao gồm các chất hữu cơ từ đồng ruộng như rơm, rạ, thân lá cây sau thu hoạch; các chất thải sinh hoạt như bã mía, cám, rau bỏ đi; phân chuồng của vật nuôi; các loại mùn, than mùn,… Ủ phân hữu cơ tốt cho cây trồng, vật nuôi và cả môi trường, con người trong farmstay. Nó tận dụng được các nguồn nguyên liệu có sẵn, lực lượng lao động nhàn rỗi và rút ngắn được thời gian phân hủy của phân. Thuận tiện cho việc vận chuyển so với các loại phân chưa được ủ.
4.2. Các Phương Pháp Ủ Phân
4.2.1. Ủ Phân Hữu Cơ Vi Sinh Bằng Chế Phẩm Sinh Học
Việc đầu tiên cần làm khi muốn ủ phân đó là chọn chỗ ủ. Phân sẽ có mùi trong 2 – 3 ngày đầu. Nên chọn khu vực xa trong farmstay tránh tiếp xúc với con người. Trong quá trình ủ phân cần che chắn lại. Nơi ủ nên có địa hình bằng phẳng hoặc hơi dốc. Chú ý cần làm rãnh thoát nước để tránh bị ứ đọng nước ủ phân.
Các nguyên liệu ủ phân cũng cần phải theo khối lượng vừa đủ. Phế phụ phẩm có nguồn gốc từ cây xanh: 6 – 8 tạ, phân chuồng: 2 – 4 tạ, chế phẩm sinh học: Đủ cho ủ 1 tấn phân, nước rỉ đường hoặc mật mía: 2 – 3 kg và cám gạo: 3 kg. Trộn phế phẩm sinh học và nước rỉ mật. Cho các nguyên liệu khó phân hủy ở dưới cùng và cho lớp phân chuồng lên trên, tưới dung dịch chế phẩm. Cứ lặp đi lặp lại chu trình như vậy cho đống phân ủ cao lên. Sau đó phải che lại bằng bạt hay nilon, tránh ánh sáng trực tiếp.
Sau khi ủ 7 – 10 ngày, kiểm tra nhiệt độ phân ủ, đảo trộn và thêm nước nếu phân ủ quá khô. Sau 15 – 20 ngày lại đảo đều các lớp phân ủ. Tùy vào các loại nguyên liệu đầu vào mà thời gian ủ dài ngắn khác nhau. Có thể kéo dài từ 1 – 4 tháng. Khi thấy đống phân ủ màu nâu đen, tơi xốp, có mùi chua nồng thì phân đã hoai mục và có thể sử dụng. Phân ủ dùng để bón lót cho cây trồng là tốt nhất.
4.2.2. Công Nghệ Ủ Phân Hữu Cơ Vi Sinh Và Nhiệt Phân Rác Nhựa
Chất thải rắn sinh hoạt được đưa vào máy nghiền nát và tưới chế phẩm sinh học phân hủy hữu cơ. Sau khi được sơ chế thì các chất thải này được đưa vào khoang ủ đậy bạt kín. Việc này nhằm đảm bảo môi trường cho các vi sinh vật hoạt động giống như mình ủ phân thông thường. Sau khi ủ thành công thì sẽ đến quá trình sàng lọc các vật có kích thước lớn. Rác không tái chế được đưa đi tiêu hủy bằng lò đốt. Rác ni lông được phân loại ép kiện rồi đưa vào lò quay nhiệt phân kín để xử lý thành bột than dùng làm nhiên liệu đốt. Rác không thể phân loại cũng được xử lý bằng cách đốt tiêu hủy 2 cấp. Phần lọt qua sàng rung sẽ chế biến thành phân hữu cơ vi sinh cung cấp cho cây trồng.
Sử dụng công nghệ ủ phân mang lại nhiều lợi ích. Nó xử lý nhanh gọn rác trong ngày và không gây mùi hôi, tái sử dụng nước rỉ rác. Công nghệ nhiệt phân rác ni lông đạt hiệu quả bảo vệ môi trường. Không chỉ là rác thải hữu cơ mà các loại rác thải khác cũng được xử lý. Công nghệ này nên được áp dụng với farmstay có quy mô lớn, có vốn đầu tư. Nó mang lại hiệu quả cao trong trồng trọt và bảo vệ môi trường xanh sạch.
>>> Xem Thêm: Cải Tạo Đất Nhiễm Phèn Và Bí Quyết Xây Dựng Farmstay Của Người Dân Miền Tây
5. Hiệu Quả Trong Cách Dùng Phân Vi Sinh
5.1. Cách Dùng Phân Vi Sinh
Đa phần, nó được chế biến dưới dạng hạt hoặc bột. Khi dùng chúng ta có thể trộn chung phân bón với hạt giống rồi gieo. Với biện pháp này, cần làm cho hạt giống ướt sơ. Tiến hành nhào đều trong phân theo tỷ lệ 1:100 (1kg phân : 100kg hạt giống). Sau đó canh thời gian ủ hạt trong vòng 10 – 20 phút mới đem đi gieo để đạt hiệu quả nảy mầm cao nhất.
Trong trường hợp dùng cây giống non để trồng, ta có thể bón phân theo phương pháp pha loãng phân với nước. Chúng tạo thành dung dịch để ngâm rễ cây giống non chưa trồng vào. Ngoài ra, cách bón đều phân trực tiếp vào đất canh tác cũng mang lại hiệu quả ủ đất tốt.
5.2. Những Lưu Ý Khi Dùng
So với tốc độ phân giải của phân bón hóa học, thời gian tác dụng của phân khá lâu. Vì thế nên áp dụng bón lót sản phẩm cho loại cây trồng ngắn ngày. Còn đối với các loại cây lâu năm, nó phù hợp với nhu cầu bón bổ sung các chất dinh dưỡng.
Khi sử dụng phân cần lưu ý độ ẩm trên đất canh tác. Hạn chế sử dụng chế phẩm hóa học ít nhất có thể. Điều này giúp cho rễ cây hấp thu đầy đủ chất dinh dưỡng mà không gặp phải chất hóa học dư thừa trong đất.
Trong vòng từ 1 – 6 tháng là khoảng thời điểm loại phân này hoạt động tốt nhất. Khi bảo quản sản phẩm, nhà nông cần đảm bảo nhiệt độ nhà kho không vượt quá 30 độ C. Không để phân bón ở nơi ẩm ướt và tránh ánh nắng trực tiếp từ mặt trời.
6. Một Số Thương Hiệu Phân Bón Vi Sinh Chất Lượng Trên Thị Trường Hiện Nay
Phân hữu cơ vi sinh tốt được đánh giá dựa trên nhiều yếu tố khác nhau: Chất lượng nguyên liệu hữu cơ, quy trình sản xuất, hàm lượng N-P-K, vi sinh vật và các trung vi lượng khác đủ chuẩn mà giá thành phải hợp lý. Trên thị trường hiện nay cũng có khá nhiều hãng để lựa chọn. Ví dụ như phân hữu cơ vi sinh nhãn hiệu Gà cồ đỏ, Sông Gianh, Quế lâm, Đầu trâu,… Các bạn có thể chọn các loại phân bón vi sinh dựa vào mục đích và nhu cầu của mình.
>>> Xem Thêm: Đất Nhiễm Mặn – Nỗi Khó Khăn Trong Canh Tác Nông Nghiệp
7. Các Mô Hình Sử dụng Phân Bón Vi Sinh Hiệu Quả
Mô hình thử nghiệm sử dụng phân bón vi sinh Power Ant cho một số cây trồng ở các huyện của tỉnh Thanh Hóa vụ thu 2016 – 2017 đã mang lại hiệu quả trông thấy. Khi sử dụng phân này, cây mọc nhanh hơn, sinh trưởng và phát triển khỏe. Bộ rễ cây phát triển, giảm sâu bệnh, tăng năng suất và chất lượng. Ngoài ra, đất trồng sử dụng phân bón cũng có độ tơi xốp và giữ nước cao hơn.
Mô hình sử dụng phân hữu cơ vi sinh Hudavil cho cây lạc ở huyện Cao Lộc, tỉnh Lạng Sơn đã góp phần đáng kể làm tăng năng suất cây trồng. Phân bón Hudavil phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng và sự phát triển của một số cây như: Chè, na, quýt, hồi, thuốc lá,… ở tỉnh. Qua 5 tháng triển khai thì kết quả đã được kiểm chứng. Cây sinh trưởng và phát triển tốt, chiều cao trung bình tăng, số củ và chất lượng củ tăng lên. Năng suất đạt cao hơn 15% so với thông thường. Cây lạc hầu như không bị bệnh, rệp hại, sâu hại.
Phân vi sinh là một trong những thành tố tích cực giúp cải thiện đất trồng và bảo vệ môi trường sinh thái. Hy vọng những thông tin của Defarm hữu ích giúp cho nhà nông lựa chọn phân bón hợp lý, biết cách trồng và bón phân. Từ đó tăng năng suất và chất lượng cây trồng.
